رونمایی از طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی در کشور

بزرگداشت هفته پژوهش که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه بزرگداشت هفته پژوهش که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد با اشاره به انتشار «طرح سنجش سرمایه اجتماعی در کشور» گفت: در سه دهه گذشته چوب حراج به بسیاری از سرمایه‌های اجتماعی کشور زدیم. شاید این طرح موجب شود در رفتار گذشته‌مان تجدید نظر کنیم و سرمایه‌هایمان را از بین نبریم.

به گزارش ایبنا علی جنتی، با اشاره به شرایطی که پس از تصویب برجام بر کشور حاکم شد، گفت: زنجیرهایی که طی دوازده سال گذشته به دست و پای ملت ایران بسته بودند و می‌رفت که به گونه‌ای موجب تشدید تحریم‌ها شود و زندگی مردم را فلج کند با درایت دولت تدبیر و امید و هیات دیپلماتیک ایران به نتیجه رسید. همچنین ۶ قطعنامه‌ای که علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده و به فصل هفتم رسیده بود برداشته شد و این یکی از تاریخی‌ترین کارهایی است که در دنیا انجام شده و تمامی سران کشورهایی که اخیراً با رئیس‌جمهوری دیدار داشتند بر بزرگی این کار صحه گذاشتند. وی با اشاره به فضای ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی که در دنیا ایجاد شده افزود: همین که آژانس قطع‌نامه‌هایش را علیه ایران برداشت و اعلام کرد که فعالیت‌های اتمی ایران صلح‌آمیز بوده خط بطلانی بر اتهامات قبلی کشید و این کار بسیار بزرگی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش درباره وضعیت حوزه فرهنگ در دوران پساتحریم سخن گفت و ادامه داد: حوزه فرهنگ نیز مانند سایر حوزه‌های اقتصادی و سیاسی شاهد تحول خواهد بود و اکنون می‌بینیم که شرایط به گونه‌ای شده که در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی رهبران اروپایی علاقه‌مند به ارتباط با ایران هستند در حالی که در گذشته حتی حاضر نبودند با مدیران ما ملاقات کنند. به گفته این مقام مسئول، اکنون می‌توان کتاب‌هایی که لازم است به زبان‌های دیگری ترجمه و با مراکز پژوهشی در سراسر دنیا ارتباط برقرار کرد و از آنها نیز دعوت کنیم تا به ایران بیایند و در کنفرانس‌های ما شرکت کنند. این در حالی است که طی ۸ سال گذشته محققان و پژوهشگران در کشور با مشکلات بسیاری مواجه بودند و برای حضور در یک کنفرانس خارجی یک بار قبل از خروج از کشور توسط وزارت اطلاعات احضار می‌شدند و یکبار هم پس از برگشت درباره ملاقات‌هایشان بازجویی می‌شدند به همین دلیل ما خودتحریمی کردیم. جنتی همچنین درباره طرح سنجش سرمایه اجتماعی در کشور نیز توضیحاتی داد و گفت: این اثر که هم‌اکنون منتشر شده کار بسیار ارزشمندی است که امیدوارم از دستاوردهای آن استفاده شود.

وزیر ارشاد در ادامه با بیان اینکه توسعه فرهنگی در سایه تضارب آرا امکان می‌یابد گفت: در حوزه‌های علمیه گاهی فضا برای ابراز نظرات مختلف وجود ندارد در حالی که باب اجتهاد باز است.

غلامرضا غفاری نیز در بخش دیگری از این نشست توضیحاتی را درباره طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی کشور ارائه کرد و گفت: از دهه پایانی قرن بیستم بحث سرمایه اجتماعی به عنوان یک دارایی در جوامع مطرح شد و وضعیت توسعه و پیشرفت کشورها بر این مبنا معنا می‌شود. مسئول دو طرح ملی الگوی نظری دکترین توسعه فرهنگی در جهان اسلام و طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی کشور ادامه داد: سرمایه اجتماعی حلقه مفقوده‌ای است که به توسعه کشورها کمک می‌کند و این بحث از دهه ۸۰ در ایران مورد توجه قرار گرفته است و شاید قبل‌تر از این هم این بحث به صورت غیرمستقیم از دهه ۵۰ مطرح شده باشد. وی افزود: طرح مستقیم سرمایه اجتماعی به تصویب برنامه چهارم توسعه پس از انقلاب برمی‌گردد البته در برنامه سوم نیز آیتم‌هایی در این باره مطرح شده بود اما در نهایت در سال ۸۳ نخستین سنجش سرمایه اجتماعی توسط وزارت کشور انجام می‌شود و اکنون در دوره جدید دوباره ضرورت این بحث مطرح شده است. غفاری یادآور شد: این طرح در پایان سال ۹۲ تصویب شد و پس از آن تلاش شده تا از نظرات همه استادان و صاحبنظران که در این باره تولید ادبیات کرده‌اند، استفاده شود. در ادامه محمدرضا جوادی‌یگانه،‌ رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات قبیله‌گرایی در پژوهش را یکی از مهم‌ترین آسیب‌های این حوزه دانست و گفت: تلاش کرده‌ایم تا پژوهشگاه معرکه آراء باشد. همچنین این مکان بازوی پژوهشی وزارت ارشاد و مرجعی برای پژوهش فرهنگی در کشور است.

وی گزارشی از فعالیت‌های یکساله سازمان ارائه داد و گفت: در چند سال اخیر به ویژه در آغاز دولت یازدهم فرصتی مناسب برای علوم اجتماعی، فرهنگ و هنر ایجاد شد و در واقع این دوره در این حوزه به هنگام بود چرا که اقبال عمومی و دانشگاهی به وجود آمد. رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ادامه داد: همچنین پیدایش مسایل اجتماعی و پیچیده شدن آن موجب شد راه‌حل‌هایی برای حل این مسایل از سوی علوم اجتماعی مطرح شود.

وی پاسخگویی سریع به نیازهای فرهنگ‌ جدید را یکی دیگر از فعالیت‌های این پژوهشگاه عنوان کرد و افزود: در همین راستا کتاب «جستارهای در ایران پساتوافق» و کتاب «ایران در آستانه انتخابات» منتشر شده است و به زودی مسایل و مشکلات اجتماعی ایران به تفکیک استان‌ها کتاب می‌شود و در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. همچنین در پژوهشگاه به مناسبت اربعین، ماه رمضان، فاجعه منا و… نشست‌هایی برگزار شده است. در پایان این مراسم از دو طرح ملی «الگوی نظری دکترین توسعه فرهنگی در جهان اسلام»، «سنجش سرمایه اجتماعی در کشور» و آثار جدید پژوهشگاه رونمایی و از دست‌اندرکاران این طرح‌ها قدردانی شد.